ابزار رایگان وبلاگ

سفر به سرزمین ایرونیها:اوستیا
 
جندی شاپور (البرز)
علمی فرهنگی

اوستیا منطقه ای است که در دو طرف رشته کوه های قفقاز واقع شده. مردمان این منطقه ایرانی تبار هستند و به زبان اوستیایی یکی از زبان های ایرانی شرقی از خانواده هندواروپایی سخن می گویند. با وجود زیبایی وصف ناپذیر این منطقه و مردم خونگرم و مهمانوواز این خطه، کمتر کسی از روس ها برای استراحت به این نقطه سفر می کنند.

 در ایران نیز به غیر از کارشناسان حوزه روسیه و قفقاز، به ندرت کسی با این نام و این مردمان آشنایی دارد. کم لطفی به این منطقه در روسیه دلایل تاریخی دارد و در ایران تنها دلیل آن بی-اطلاعی از وجود چنین گوهری در همسایگی ماست. 
 

اینجا سرزمینی است که خود را ایرونی یا اِرونی می نامند و وقتی از محلی ها سوال می کنی به چه زبانی سخن می گویید، در جواب می گویند به زبان ایرونی. راستی که شنیدن این کلمه با احساسی لذت بخش همراه است. آثار باستانشناسی و اشتراکات فراوان فرهنگ این مردم با فلات ایران و آسیای مرکزی اثبات کننده نفوذ تیره های هندواروپایی و سکاها بوده است. سکاها گروهی از تیره سرمت ها هستند که توانستند نواحی گسترده ای از قفقاز شمالی یعنی دریای آزوف تا دریای مازندران را در اختیار بگیرند. سرمت ها از دید اسطوره ای پسران سلم در شاهنامه فردوسی هستند که برادر ایرانیان و تورانیان بوده اند. آلان ها در ادامهِ راه تیره های سکاها در قفقاز شمالی، کم و بیش هزار سال دوام آوردند. از دید تاریخی و باستانشناسی، سکاها، سرمت ها و آلان ها از هم جدا نبوده-اند. کوچ و زندگی کوچ نشینی بسیاری از تیره های سکاها را وادار به تغییر مکان می کند، اما در سرزمین قفقاز مرکزی همیشه گروهی ایرانی زبان به جای مانده اند.
وقتی از فرودگاه بسیار محقر اوستیای شمالی راهی شهر ولادیقفقاز شدیم، با وجود سرمای هوا و برف که در اکثر نقاط نشسته بود، روحِ شهر من را در خود گرفت و احساس نزدیکی زیادی با این مردم و این سرزمین کردم.


چشم انداز کوهستان های اطراف با لایه های برفی از همان ابتدا زیبایی این منطقه را به رخ می کشد. در این سفر دو روزه به اوستیای شمالی، فرصت را غنیمت شمردیم و یک روز کامل را در کوهستان و دره ها گذراندیم. همانطور که راهنما گفته بود، هیچ یک از دره ها و کوه ها به هم شباهت نداشتند. دره کورتاتینسک، دره داریال، دره کارمادون و دره خورشید هر یک منحصربفرد و زیبا، کو ها به رنگ قهوه ای، سرمه ای و خاکی برافراشته و سربلند، مایه افتخار مردم این منطقه هستند. روز اول را به آشنایی با شهر و دره داریال اختصاص دادیم و طعم و عطر خوراک اوستیایی را چشیدیم.
پیراشکی های اوستیا با خمیر نسبتا نازک، پهن و گرد در سراسر روسیه شهره هستند و تنوع زیادی دارند. با وجود اینکه سه نفر بیشتر نبودیم، اما سه پیراشکی تهیه شده از سیب زمینی، گوشت چرخ کرده و کلم قرمز سفارش دادیم که قاعدتا با وجود کباب گوسفندی تازه و بشقاب های پر از سبزی و پنیر محلی و پیش غذاهای دیگر بخش زیادی را همراه خود به هتل محل اقامت بردیم.
سفره این مردم رنگین و دلشان بزرگ است. راهنما بیش از ما هیجان سفارش غذاهای متنوع و آشنا کردن ما با عطر و طعم غذاها را داشت و جالب اینکه به رسم مهماننوازی شرقی ها، اجازه دست کردن در جیب را هم به ما نمی داد. تلاش ما برای نشان دادن رفتارهای توریستی و خرید از مغازه های کوچک روستایی بی ثمر بود و جالب تر اینکه وقتی به مغازه کوچکی در روستایی رفتیم و از زن سالخورده فروشنده نان خواستیم، سهم نان خود را به ما داد و وقتی فهمید که من اهل ایران هستم، بلافاصله تاکید کرد که ما از مهمان پول نمی گیریم.



روز دوم سفر را به گذر از کوه و دره اختصاص دادیم. در ارتفاع 2000 متری یا بیشتر، در دمای مثبت چهار درجه بدون وزش باد، حاضر می شوی از همه چیز بگذری و چندساعتی را در سکوت و آرامش و شکوه کوه ها سپری کنی. در هنگام صرف ناهار در رستورانی شبیه به باغچه های لواسان در اتاقکی اختصاصی کنار جوی خروشان آب به رسمی زیبا در میان این مردم پی بردیم. در میان این مردم، احترام به بزرگتر و والدین هنوز به دست فراموشی سپرده نشده. انتخاب غذا را به عهده راهنما گذاشتیم. مجددا سه پیراشکی با سه طعم مختلف سفارش داد که سمبل آسمان، خورشید و زمین است. پیراشکی ها را برش زده و صفحات گرد را روی هم به شکل پلکانی قرار داد. برای هر سه کمی از چای خوش عطر محلی ریخت و گفت «جام اول را به یاد خدا می نوشیم، چون اوست که به ما سلامتی، خیر و برکت عطا کرده و در همه حال حامی و نگهدار ماست». بعد از نوشیدن چای، تکه ای از پیراشکی برداشتیم. پس از مدتی، مجددا در استکان هر یک کمی چای ریخت و گفت «جام دوم را به یاد گئورگی مقدس حامی مسکو و قفقاز می نوشیم (در فرهنگ اسلامی گئورگی همان جرجیس پیامبر است). او حامی مسافران است و با دعای او، خداوند به ما خیر و برکت عطا می کند. و در نهایت جام سوم را برای سلامتی والدین بلند کرد. راهنما برای ما توضیح داد که در قفقاز پدر و مادر از جایگاه بالایی برخوردارند و احترام به بزرگتر را از کودکی نهادینه می کنند. احترام به بزرگتر تا اندازه ای مهم است که وقتی خانواده یا دوستان دور یک میز می نشینند، اگر بزرگتر جمع بایستد، سایرین هم به احترام او می ایستند. اگر در مراسم جشن و پایکوبی، بزرگتر به وسط میدان رقص برود، جوان ترها به احترامش می ایستند تا زمانی که او اجازه نشستن بدهد.
وصف دیده ها در این سفر کوتاه بسیار است، اما دیده ها را نمی توان به روی کاغذ آورد، فقط می توان لمس و احساس کرد. آرامش در خیابان ها و در رفتار گرم مردم به راحتی به چشم می خورد. برای این مردم زندگی همیشه آرام آرزو می کنم.

 Farzaneh Shafiee



Location:Tehran-Mehrabad
Temperature:12 °C
Comfort Level:9 °C
Dew point:-6 °C
Pressure:1016 millibars
Humidity:28%
Wind:30 km/h from 300° West-northwestDirection East-southeast
Last update:Sat 12:30 IRST

نظرات شما عزیزان:

نام :
آدرس ایمیل:
وب سایت/بلاگ :
متن پیام:
:) :( ;) :D
;)) :X :? :P
:* =(( :O };-
:B /:) =DD :S
-) :-(( :-| :-))
نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه:



درباره وبلاگ


به تارنمای جندی شاپور البرز خوش آمدید. دانشگاه گندی شاپور در عصر خود بزرگترین مرکز فرهنگی شد. دانشجویان و استادان از اکناف جهان بدان روی می‌آوردند. مسیحیان نسطوری در آن دانشگاه پذیرفته شدند و ترجمه سریانی‌های آثار یونانی در طب وفلسفه را به ارمغان آوردندنو افلاطونیها در آنجا بذر صوفی گری کاشتند. سنت طبی هندوستان، ایران، سوریه و یونان در هم آمیخت و یک مکتب درمانی شکوفا را به وجود آورد.
آخرین مطالب
نويسندگان